Thứ tư, 17/08/2022 11:09 GMT+7

Bộ trưởng Bộ Khoa học & Công nghệ và Đoàn công tác đến thăm và làm việc tại Viện Nghiên cứu hạt nhân

Chiều ngày 13/8/2022, viện nghiên cứu hạt nhân (NCHN) đã vinh dự được đón tiếp đồng chí Huỳnh Thành Đạt, Uỷ viên Ban chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) dẫn đầu Đoàn công tác của Bộ KH&CN đến thăm và làm việc tại Viện – một đơn vị phía Nam trực thuộc Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam (NLNTVN). Cùng tham gia Đoàn công tác với Bộ trưởng còn có: TS. Lê Xuân Định, Bí thư Đảng uỷ, Thứ trưởng Bộ KH&CN, PGS. TS. Nguyễn Tuấn Khải, Cục trưởng Cục An toàn Bức xạ và hạt nhân (ATBX&HN), TS. Trần Bích Ngọc, Phó Cục trưởng phụ trách Cục Năng lượng nguyên tử (NLNT) và ông Nguyễn Hoàng Giang, Phó Chánh Văn phòng Bộ, Thư ký Bộ trưởng.

TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện NLNTVN phát biểu chào mừng Đoàn công tác

Tham dự buổi tiếp và làm việc với Đoàn công tác gồm có: TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện NLNTVN, Lãnh đạo Văn phòng Viện NLNTVN; Đảng uỷ, Ban Giám đốc Viện NCHN, Ban Giám đốc Trung tâm Ứng dụng kỹ thuật hạt nhân trong công nghiệp (CANTI) và lãnh đạo các đơn vị trực thuộc Viện NCHN. Nguyên lãnh đạo Viện NCHN và Trung tâm CANTI cũng được mời tham dự.

Chủ trì buổi tiếp, TS. Trần Chí Thành đã nồng nhiệt chào đón và cảm ơn Bộ trưởng cùng Đoàn công tác đã dành thời gian quý báu đến thăm và làm việc tại Viện NCHN, nơi có lò phản ứng hạt nhân duy nhất của đất nước. Tiến sỹ Thành cho biết đây là một công trình đặc biệt do Liên Xô giúp cải tạo, nâng cấp từ lò TRIGA Mark II do Hoa Kỳ xây dựng từ trước giải phóng (1975). Tuy với công suất thấp 500 kW nhưng Lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt đã và đang được khai thác an toàn và đóng góp tích cực vào các ngành y tế, công nghiệp, nông nghiệp và môi trường trong gần 4 thập kỷ qua, được Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế đánh giá là một trong những lò phản ứng nghiên cứu hoạt động hiệu quả nhất trong khu vực. Đây chính là cái nôi đào tạo và trưởng thành của hàng loạt chuyên gia, cán bộ đầu ngành NLNT Việt Nam.

Nhân dịp này, TS. Thành chia sẻ những khó khăn sắp tới do Lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt sắp hết sứ mệnh lịch sử (dự kiến vào khoảng năm 2035) và hy vọng Dự án Trung tâm Nghiên cứu khoa học công nghệ hạt nhân (KHCNHN) với lò phản ứng nghiên cứu mới hợp tác với Liên bang Nga sẽ có điều kiện và cơ hội để xây dựng một Trung tâm Y học hạt nhân Quốc gia hiện đại. Đây cũng là một trong những mục tiêu lớn của Ngành NLNTVN trong thời gian tới. Đồng thời, TS. Thành cũng giới thiệu về Trung tâm CANTI, cũng là đơn vị trực thuộc Viện NLNTVN, được thành lập trên cơ sở phát triển từ Trung tâm Ứng dụng kỹ thuật hạt nhân trong công nghiệp của Viện NCHN. Hiện nay, Trung tâm CANTI là một tổ chức KH&CN có uy tín trong nước và quốc tế trong việc nghiên cứu, ứng dụng bức xạ và đồng vị phóng xạ phục vụ kiểm tra, khảo sát các hệ thống công nghiệp và những lĩnh vực khác có liên quan.

TS. Cao Đông Vũ, Phó Viện trưởng phụ trách Viện NCHN trình bày báo cáo tại buổi làm việc

Tại buổi làm việc, Bộ trưởng và Đoàn công tác đã được nghe TS. Cao Đông Vũ, Phó Viện trưởng phụ trách Viện NCHN trình bày về hoạt động và những kết quả nổi bật của Viện trong nghiên cứu khoa học, xây dựng tiềm lực cơ sở vật chất, nhân lực, tăng cường mở rộng hợp tác quốc tế và triển khai ứng dụng kỹ thuật hạt nhân phục vụ phát triển kinh tế - xã hội trong gần 40 năm qua. Đặc biệt, trong giai đoạn khó khăn do đại dịch covid-19, các sản phẩm thuốc phóng xạ nhập khẩu từ nước ngoài rất khó khăn, gây thiếu một lượng lớn các thuốc cho bệnh nhân, BLĐ Viện cùng tập thể cán bộ viên chức và người lao động của Viện đã đoàn kết, nỗ lực nghiên cứu, đưa ra nhiều sáng kiến cải tiến kỹ thuật để nâng cao sản lượng thuốc phóng xạ đáp ứng gần 100% nhu cầu khám và chữa trị bệnh kịp thời cho hàng vạn bệnh nhân ung thư trên cả nước. Bên cạnh những thành tích đạt được, TS. Cao Đông Vũ cũng đã chia sẻ những khó khăn và đề xuất một số kiến nghị để Bộ KH&CN quan tâm, xem xét như: Phê duyệt đầu tư dự án trung hạn nâng cấp các hệ công nghệ, thiết bị và bổ sung nhiên liệu cho LPƯ hạt nhân Đà Lạt để đảm bảo Lò tiếp tục hoạt động hiệu quả và an toàn tối thiểu đến năm 2030; Phê duyệt kinh phí dự án xây dựng nhỏ, sửa chữa lớn 2022-2023 để duy trì tuổi thọ và chống xuống cấp các công trình xây dựng trong khuôn viên của Viện; Hỗ trợ, tạo điều kiện trong việc kết nối với các Bộ, ngành liên quan để sản phẩm dược chất phóng xạ từ các đề tài nghiên cứu của Viện được thương mại hoá, góp phần giảm giá thành và chủ động trong chuỗi cung ứng nhằm chăm sóc sức khoẻ cộng đồng một cách tích cực và hiệu quả hơn. Ngoài ra, kiến nghị Bộ hỗ trợ để Viện làm các thủ tục đề nghị Nhà nước tặng thưởng Huân chương Độc lập hạng Hai nhân kỷ niệm 40 năm ngày khánh thành công trình khôi phục và mở rộng LPƯ hạt nhân Đà Lạt vào dịp tháng 3/2024.

ThS. Bùi Quang Trí, Giám đốc Trung tâm CANTI báo cáo tại buổi làm việc

Tiếp theo báo cáo của Viện NCHN, ThS. Bùi Quang Trí, Giám đốc Trung tâm CANTI trình bày về tình hình hoạt động và những kết quả nghiên cứu, ứng dụng nổi bật trong hơn 15 năm hình thành và phát triển của Trung tâm. Hiện nay, CANTI đã xây dựng được đội ngũ cán bộ nghiên cứu năng động, sáng tạo; tạo ra nhiều công nghệ đặc thù cho ngành công nghiệp dầu khí, nhiều sản phẩm và thiết bị có giá trị cao cung cấp cho thị trường trong và ngoài nước. Nhân dịp này, Giám đốc Trung tâm cũng đề nghị Bộ trưởng xem xét và phê duyệt kinh phí đầu tư tăng cường trang thiết bị; cho phép Trung tâm sử dụng diện tích đất và rừng thông qua hình thức liên doanh, liên kết với các đơn vị bên ngoài, và đề nghị Bộ KH&CN ban hành Thông tư hướng dẫn thực hiện Nghị định 60/2021/NĐ-CP thay thế Nghị định 54/2016/NĐ-CP để các đơn vị sự nghiệp khoa học công lập có cơ sở xây dựng phương án tự chủ cho đơn vị mình.

Ngoài các báo cáo, Bộ trưởng và Đoàn công tác còn được nghe những phát biểu rất chân thành, thẳng thắn và cởi mở từ các đại biểu được mời tham dự về những vấn đề: thiếu hụt cán bộ có kinh nghiệm tham gia Trung tâm Nghiên cứu KHCNHN trong thời gian tới; nhiều kết quả đề tài nghiên cứu khoa học được đánh giá, nghiệm thu tốt nhưng chưa được đưa vào ứng dụng phục vụ đời sống xã hội do khó khăn trong cơ chế thử nghiệm, xin cấp phép; năng lực nghiên cứu của cán bộ ngày càng cao nhưng không có nơi thử nghiệm, thiếu trang thiết bị và còn gặp khó khăn trong sự liên kết với các doanh nghiệp ...

Bộ trưởng, Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt phát biểu chỉ đạo tại buổi làm việc

Phát biểu chỉ đạo tại buổi làm việc, Bộ trưởng đã bày tỏ niềm tự hào về những kết quả nổi bật mà 2 đơn vị Viện NCHN và Trung tâm CANTI đã đạt được, góp phần đưa ứng dụng khoa học công nghệ hạt nhân phục vụ phát triển kinh tế- xã hội. Bộ trưởng đánh giá cao sự phấn đấu, sáng tạo và những nỗ lực không ngừng của Ban lãnh đạo, tập thể cán bộ, viên chức và người lao động của hai đơn vị. Đặc biệt, Bộ trưởng rất xúc động khi nghe những ý kiến phát biểu của những cán bộ nguyên lãnh đạo nhưng vẫn rất tâm huyết với sự phát triển của Ngành và đề nghị các thế hệ sau tiếp tục giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp này. Bộ trưởng đề nghị các đơn vị tiếp tục phát huy thế mạnh của mình và tham gia tích cực vào dự án Trung tâm Nghiên cứu KHCNHN, đẩy mạnh ứng dụng NLNT trong phát triển nông nghiệp, biến đổi khí hậu, đảm bảo an ninh lương thực và chăm sóc sức khoẻ cộng đồng. Đối với những kiến nghị và những khó khăn vướng mắc mà các đơn vị và các đại biểu đề xuất, Bộ trưởng ghi nhận và giao Văn phòng Bộ nghiên cứu, phối hợp với các đơn vị liên quan trong Bộ để hỗ trợ các đơn vị tháo gỡ và sớm tìm hướng giải quyết.

Thứ trưởng, Bộ KH&CN Lê Xuân Định phát biểu tại buổi làm việc

Cũng tại buổi làm việc, Thứ trưởng Lê Xuân Định đánh giá kết quả nghiên cứu qua số lượng công trình công bố quốc tế có chỉ số ISI của các đơn vị ngày càng cao. Thông qua những thành tích đạt được, các đơn vị đã phát huy năng lực nội sinh và thể hiện thế mạnh của mình trong ứng dụng NLNT phục vụ đời sống xã hội. Thứ trưởng cho biết hiện nay kinh phí dành cho KHCN gồm cả kinh phí của Nhà nước và xã hội hoá ngày càng tăng nhưng các đơn vị phải chủ động tiếp cận với các doanh nghiệp để cùng phát triển đầu tư mà không chỉ dựa vào kinh phí của Nhà nước. Thứ trưởng nhất trí cao với các định hướng nghiên cứu mà các đơn vị đề xuất nhưng cần có sản phẩm đăng ký sở hữu trí tuệ và phải định lượng hoá năng lực tự chủ. Ngoài ra, với vai trò Bí thư Đảng uỷ Bộ KH&CN, đồng chí yêu cầu các đơn vị cần có thông tin thường xuyên về hoạt động công tác Đảng, có vậy mới thể hiện tính nhất quán giữa hệ thống Đảng và Chính quyền.

Đại diện cho cơ quan quản lý nhà nước thuộc Bộ KH&CN về an toàn, an ninh và thanh sát hạt nhân, Cục trưởng Nguyễn Tuấn Khải khẳng định trong những năm qua Cục ATBX&HN luôn phối hợp với Viện NCHN thực hiện tốt công tác thanh tra, kiểm định vật liệu, hiệu chuẩn thiết bị hạt nhân đảm bảo theo yêu cầu an toàn chung. Đồng thời, Cục ATBX&HN luôn quan tâm, tạo điều kiện và hỗ trợ trong việc cấp phép hoạt động và thay đảo nhiên liệu cho lò phản ứng, giấy phép xuất nhập khẩu và vận chuyển nguồn phóng xạ, giấy phép đào tạo an toàn bức xạ, sử dụng kho lưu giữ chất thải phóng xạ, … được thực hiện kịp thời, không bị gián đoạn.

Về phía Cục Năng lượng nguyên tử, TS. Trần Bích Ngọc đánh giá cao Viện NCHN đã và đang thực hiện tốt hợp tác với Campuchia và đề nghị Viện tham gia tích cực vào các chương trình hợp tác ba bên giữa Việt Nam - Lào - IAEA và Việt Nam - Campuchia – IAEA, đặc biệt là hỗ trợ đào tạo thực tập sinh theo các chương trình hợp tác này. TS Trần Bích Ngọc cũng thông báo về kế hoạch xây dựng Quy hoạch phát triển, ứng dụng NLNT thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và đề nghị các đơn vị quan tâm và phối hợp thực hiện.

Kết thúc buổi làm việc, TS. Cao Đông Vũ thay mặt toàn thể cán bộ viên chức và người lao động của Viện NCHN chân thành cảm ơn Bộ trưởng và Đoàn công tác đã dành thời gian đến thăm và làm việc với Viện. Tuy chuyến thăm diễn ra trong thời gian ngắn nhưng là niềm vinh dự to lớn, là nguồn cổ vũ, động viên đối với Viện NCHN nói riêng và Ngành NLNT Việt Nam nói chung thêm tự tin, vững bước trên con đường nghiên cứu, phát triển ứng dụng khoa học và công nghệ hạt nhân phục vụ đất nước.