Thứ ba, 04/03/2025 10:03 GMT+7

Phó thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình và Phó thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính thăm và làm việc với Viện Nghiên cứu hạt nhân

Chiều 2/3, đồng chí Nguyễn Hoà Bình - Uỷ viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực và đồng chí Mai Văn Chính - Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ cùng đoàn công tác của Chính phủ đã đến thăm và làm việc với Viện Nghiên cứu hạt nhân (NCHN).

Đồng chí Nguyễn Hoà Bình - Uỷ viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực; đồng chí Mai Văn Chính - Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ và đồng chí Nguyễn Thái Học - Quyền Bí thư Tỉnh uỷ Lâm Đồng chủ trì buổi làm việc với lãnh đạo và các nhà khoa của Viện Nghiên cứu hạt nhân

Cùng tham dự buổi làm việc còn có lãnh đạo tỉnh Lâm Đồng: đồng chí Nguyễn Thái Học - Quyền Bí thư Tỉnh uỷ; đồng chí Trần Hồng Thái - Phó Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch UBND tỉnh; cùng lãnh đạo sở Khoa học và Công nghệ của tỉnh Lâm Đồng; các cán bộ lãnh đạo, nguyên lãnh đạo và các nhà khoa học của Viện NCHN.

Đồng chí Trần Hồng Thái - Phó Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng cùng tham dự buổi làm việc

Tại buổi làm việc, thay mặt Ban Lãnh đạo Viện NCHN, đồng chí Cao Đông Vũ - Bí thư Đảng ủy, Viện trưởng đã giới thiệu khái quát về Viện và báo cáo những kết quả nổi bật của Viện qua hơn 40 năm xây dựng và phát triển. Trong những năm qua, với lợi thế là nơi duy nhất của Việt Nam sở hữu Lò Phản ứng hạt nhân, Viện đã có nhiều đóng góp to lớn vào các hoạt động nghiên cứu khoa học hạt nhân, đã làm chủ toàn diện Lò Phản ứng hạt nhân Đà Lạt, đảm bảo vận hành an toàn và khai thác hiệu quả, cung cấp nhiều sản phẩm, dịch vụ để phục vụ cho sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và góp phần đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành năng lượng nguyên tử Việt Nam. Đặc biệt, trong giai đoạn đại dịch Covid-19 (2020 - 2022), Viện NCHN đã góp phần đảm bảo an ninh nguồn cung cấp thuốc phóng xạ phục vụ chữa bệnh trong nước khi việc nhập khẩu thuốc phóng xạ không thực hiện được. Được cơ quan Năng lượng Nguyên tử quốc tế công nhận là "lò sử dụng hiệu quả nhất trong số các lò phản ứng có công suất thấp trên thế giới".

Đồng chí Cao Đông Vũ - Bí Thư Đảng uỷ, Viện trưởng Viện Nghiên cứu hạt nhân báo cáo kết quả nổi bật qua hơn 40 năm xây dựng và phát triển của Viện và những định hướng trong thời gian tới

Phát biểu chỉ đạo tại buổi làm việc, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đánh giá cao những đóng góp của Viện NCHN cho đất nước. Đồng thời, Phó Thủ tướng Thường trực cũng ghi nhận, biểu dương những nỗ lực của đội ngũ cán bộ quản lý, nhà khoa học, nhân viên của Viện đã không ngừng phấn đấu, nỗ lực trong công tác, nhiệm vụ được giao, bảo đảm vận hành lò phản ứng an toàn, hiệu quả đúng như đánh giá của các cơ quan và chuyên gia quốc tế về hạt nhân. Các kết quả, sản phẩm nghiên cứu khoa học của Viện được áp dụng rộng rãi trên nhiều lĩnh vực, nhất là trong lĩnh vực y tế, nông nghiệp, môi trường… Viện đã thực hiện tốt nhiệm vụ vừa nghiên cứu khoa học cơ bản, vừa nghiên cứu ứng dụng, hai lĩnh vực nghiên cứu này sẽ bổ sung cho nhau, đóng góp rất thiết thực cho nhiều ngành, lĩnh vực và đời sống xã hội trong điều kiện sự đầu tư của Nhà nước đối với Viện chưa thực sự là lớn và chưa thực sự bài bản.

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình, phát biểu nhấn mạnh tầm quan trọng của các nhà khoa học và khoa học công nghệ hạt nhân trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ cho biết: “Sự ra đời của Nghị quyết 57 được dư luận xã hội rất quan tâm, đặc biệt là giới khoa học, giới nghiên cứu đánh giá rất cao, xem như là cú hích của nền kinh tế và động lực phát triển của khoa học công nghệ. Nghị quyết 57 được coi là một sự đột phá, thông qua nhiều chủ trương lớn, hàng loạt quyết sách lớn tháo gỡ được những điểm nghẽn tồn tại nhiều năm mà các nhà khoa học xưa nay trăn trở. Các nhà khoa học đa phần rất giỏi về nghiên cứu nhưng lại rất dở về làm các thủ tục, mà lại phải dành quá nhiều thời gian cho việc làm các thủ tục này. Kết quả nghiên cứu có khi lại chỉ dày bằng 1/3 hồ sơ thủ tục, mất rất nhiều công sức của các nhà khoa học. Đây là một điểm nghẽn lớn. Một điểm nghẽn nữa là khoảng cách đến với thương trường để thương mại hóa kết quả nghiên cứu khoa học còn quá xa và khó khăn”.

Lãnh đạo Viện Nghiên cứu hạt nhân giới thiệu hoạt động trong Lò Phản ứng hạt nhân Đà Lạt cho Đoàn công tác của Chính phủ và lãnh đạo tỉnh Lâm Đồng

Lãnh đạo Viện giới thiệu hiệu quả khai thác của Lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt trong nghiên cứu cơ bản và nghiên cứu ứng dụng

Phó Thủ tướng Thường trực cũng chia sẻ “Tôi cho rằng, không có ai say sưa, tâm huyết và hiệu quả với việc chuyển những nghiên cứu của mình vào thực tế cuộc sống bằng các nhà khoa học. Thế nhưng, một thời gian dài, chúng ta không cho phép các nhà khoa học được thử nghiệm, được kinh doanh, sản xuất từ chính những kết quả nghiên cứu của mình… Tới đây, cần sửa một cách căn cơ Luật khoa học và công nghệ, nhiều chính sách mới sẽ được ban hành để tạo ra hành lang pháp lý cho khoa học cất cánh. Đất nước muốn vươn mình thì khoa học phải dẫn dắt".

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ nhấn mạnh, quyết tâm chính trị của Đảng và Nhà nước ta là phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng liên tục 2 con số. Nếu chúng ta muốn đạt mức tăng trưởng 2 con số, ví dụ như 10% trong thời gian tới, thì năng lượng phải tăng 15%. Từ trước đến nay, chúng ta tích luỹ được khoảng 80.000 Megawatt, từ nay đến 2030 chúng ta cần phải đạt 70.000 Megawatt. Như vậy, trong 5 năm tới, chúng ta phải tạo ra năng lượng bằng mấy chục năm qua. Và lối thoát cho câu chuyện này chỉ có năng lượng tái tạo và năng lượng nền là năng lượng hạt nhân. Khi đạt đến năng lượng hạt nhân thì rất kỳ vọng vào nền khoa học hạt nhân, trong đó có đóng góp của Viện Nghiên cứu hạt nhân.

Lãnh đạo Viện Nghiên cứu hạt nhân giới thiệu về thanh nhiên liệu và hoạt động của Lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt

"Thực tiễn cuộc sống đang đòi hỏi chúng ta phải vươn lên và khẳng định một cách mạnh mẽ hơn nữa vị thế của các nhà khoa học trong đời sống xã hội. Một nền năng lượng hạt nhân quốc gia sẽ hình thành, kèm theo đó là một nền khoa học hạt nhân cũng sẽ mạnh lên. Đất nước trông cậy vào các nhà khoa học ở đây và cả các nơi khác nữa” - Phó Thủ tướng kỳ vọng.

Phó Thủ tướng mong muốn Ban lãnh đạo, nhà khoa học của Viện Nghiên cứu hạt nhân không ngừng nâng cao năng lực, khả năng nghiên cứu, phát triển các ứng dụng tiệm cận với trình độ về công nghệ hạt nhân tiên tiến, hiện đại của quốc tế

Phó Thủ tướng cũng ghi nhận và chia sẻ những khó khăn, vướng mắc của Viện NCHN đang đối mặt. Cụ thể như: hệ thống công nghệ của lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt đã cũ, công suất thấp (500 kWt), lượng nhiên liệu không còn nhiều; nhiều thiết bị phòng thí nghiệm đã lạc hậu và không đồng bộ, khó đáp ứng các nghiên cứu và ứng dụng đột phá; nguồn nhân lực chất lượng cao có chiều hướng suy giảm do chưa có chính sách ưu đãi đặc thù thu hút các nhà khoa học trẻ có năng lực; hay cơ chế chính sách chưa phù hợp trong công tác quản lý, cấp phép nhập khẩu nguyên liệu làm thuốc phóng xạ… Đồng thời, Phó Thủ tướng đặt niềm tin rằng “Khi chúng ta đã khẳng định được vị trí rất quan trọng trong đời sống xã hội thì chắc chắn những khó khăn này sẽ được tháo gỡ”.

Hai Phó Thủ tướng Chính phủ gặp gỡ và động viên các nhà khoa học của Viện Nghiên cứu hạt nhân

Đoàn công tác của Chính phủ và lãnh đạo Tỉnh Lâm Đồng chụp hình lưu niệm với cán bộ lãnh đạo, các nhà khoa học Viện Nghiên cứu hạt nhân

Với những định hướng của Viện, Phó Thủ tướng hoàn toàn đồng tình, nhưng cũng mong muốn Viện tiếp tục phấn đấu, không ngừng nâng cao năng lực, khả năng nghiên cứu, bứt phá và vươn lên mạnh mẽ hơn trong thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Viện; đồng thời, Ban lãnh đạo cùng các nhà khoa học của Viện cần có tầm nhìn và khát vọng mạnh hơn để tiệm cận với trình độ về công nghệ hạt nhân tiên tiến, hiện đại của quốc tế.

Phó thủ tướng thảo luận cùng với Ban lãnh đạo Viện nghiên cứu hạt nhân về Khoa học công nghệ hạt nhân trong kỷ nguyên hưng thịnh và giàu mạnh của đất nước

Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hoà Bình cũng đặt câu hỏi gợi ý cho các nhà khoa học ở Viện NCHN: liệu chúng ta có thể nghĩ về một công nghệ mới thế hệ 3+, 4+ cho Lò Phản ứng hạt nhân không? Để chúng ta tiệm cận với trình độ quốc tế. Một khát vọng nâng đến tầm khu vực thì công nghệ phải đáp ứng.

Đoàn công tác của Chính phủ tham quan Phòng truyền thống của Viện Nghiên cứu hạt nhân và được giới thiệu về các chuyến thăm, làm việc với Viện của các vị lãnh đạo cấp cao Đảng và Nhà nước qua các thời kỳ

“Đất nước hiện nay đủ điều kiện, đủ tiềm lực và chúng ta đang có chủ trương để phát triển khoa học hạt nhân. Vậy thì chính chúng ta chứ không phải ai khác phải khẳng định vai trò của khoa học hạt nhân. Phó Thủ tướng ví dụ, Viện đã có 500 nghìn liều thuốc rồi nhưng phải nghĩ đến 5 triệu liều, hay đã có đóng góp trong y tế, nông nghiệp, quan trắc môi trường…; nhưng giai đoạn này, phải nghĩ đến tầm vóc của chúng ta lớn hơn nữa” – Phó Thủ tướng Nguyễn Hoà Bình đặt ra yêu cầu.

Chuyến công tác của Phó thủ tướng Thường trực Chính phủ tại Viện NCHN càng làm sâu sắc thêm tinh thần “Học tập suốt đời, xây dựng được đội ngũ cán bộ dám làm, dám nói, dám chịu trách nhiệm, dám hy sinh, để trở thành người có ích cho xã hội” như trong bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm. Với tinh thần đó, Ngành hạt nhân chúng ta sẽ vươn mình, vững vàng tiến vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên phát triển, giàu mạnh dưới sự lãnh đạo của Đảng.